مختصری در مورد سازدهنی و انواع و اقسام آن

 

Harmonica(سازدهنی)

 

 

سازدهنی یا هارمونیکا در رده سازهای بادی قرار می گیرد.تولید صدا در این ساز در نتیجه ارتعاش یک زبانه از جنس فلزی میباشد که تنها یک طرف آن به بدنه سازدهنی متصل شده است و طرف دیگرش می تواند آزادانه حرکت داشته باشد.در اثر عبور هوا این زبانه ها ارتعاش پیدا کرده و موجب تولید صدا در این ساز می شوند.

 

از دیگر سازهای هم خانواده هارمونیکا میتوان به ملودیکا،کنسرتینا و آکاردئون اشاره کرد.

 

ریشه های تاریخی پیدایش این ساز را به کشور چین و 3000 سال قبل از میلاد نسبت داده اند، اما پس از سفر مارکوپولو در قرن 18 میلادی این ساز به اروپا برده شد و تکامل دو قرن اخیر درسازدهنی را باید مدیون آلمانی ها دانست .جوان 24 ساله ای بنام "ماتیاس هوهنر" تولید انبوه این ساز را در شهر کوچک تروسینگن آلمان آغاز کرد و سپس پسر عموی ماتیاس پس از مهاجرت آنرا به نیویورک برد و به سرعت در ایالات متحده آمریکا و سپس در تمام دنیا گسترش پیدا کرد.

 

در ابتدا بیشتر نظامیان و کشاورزان به این ساز گرایش داشتندولی با گذشت  زمان و به مرور همه طبقات مردم با این ساز ارتباط برقرار کرده و تبدیل به یک ساز فراگیر شد.

 

تدریس خصوصی سازدهنی در سبکها و انواع مختلفی از این ساز میتواند انجام شود که هر کدام تکنیک و روش خاص خود را دارند که در اینجا اشاره کوتاهی به هر یک از آنها میکنیم:

 

سازدهنی انواع و اقسام مختلفی دارد. از انواع مختلف سازدهنی بر حسب صدادهی و قابلیتهایشان در سبکهای خاصی از موسیقی استفاده میشوند که  می توان به سازدهنی ترمولو،سازدهنی کروماتیک و سازدهنی دیاتونیک اشاره کرد.

 

ساز دهنی ترمولو یکی از انواع سازدهنی است که برای هر نت موسیقی، دارای دو زبانه است. هر دو زبانه با یک دانگ صدا کوک می‌شوند و یکی کمی زیرتر و دیگری کمی بَم‌تر است.ساز دهنی ترمولو بیشتر در سبکهای فولک و پاپ کابرد دارد.

 

سازدهنی دیاتونیک در هر سوراخ دارای دو زبانه میباشد که هر یک از آنها فقط با عمل دمش یا مکش به صدا در می آیند. تدریس سازدهنی  دیاتونیک بیشتر در سبکهای جز،بلوز،کانتری،راک،آیریش،فولک و پاپ انجام می شود.

 

و سازدهنی کروماتیک که در واقع مانند دو سازدهنی دیاتونیک است که در کنار هم قرار گرفته اند و بافشار دادن یا رها کردن میله فلزی(اسلاید) در هر لحظه یکی از آنها فعال میشود و کاربرد آن بیشتر در سبکهای پاپ،کلاسیک،آیریش و جز می باشد.

 

همچنین نوعی از سازدهنی وجود دارد که مربوط به سرخپوستان آمریکای جنوبی می باشد که به پن فلوت مشهور است.

 

 

پن فوت(زامپونیا) نوعی از فلوت و از سازهای محلی قوم اینکا در آمریکای جنوبی است که از کنار هم گذاشتن تعدادی لوله  از بزرگتر به کوچکتر تشکیل شده است که یک طرف این لوله ها مسدود است.پن فلوت بیشتر در گام سول ماژور کوک میشود.از معروفترین نوازندگان پن فلوت میتوان به گئورگ زامفیر اشاره کرد.

 

برای  آموزش موسیقی  و  کلاس موسیقی  سازدهنی میتوان از کلاسهای خصوصی و یا آموزشگاههای موسیقی استفاده کرد.در حال حاضر اساتید خوب و مسلطی در جهت آموزش  این ساز فعالیت دارند. آموزش سازدهنی  معمولا طی یک دوره 30 جلسه انجام میشود و هنرجو پس از این دوره میتواند روی سازش تسلط نسبی پیدا کند.اما برای  کلاس سازدهنی پیشرفته در سبکهای دیگر میتوان همین دوره ها را ادامه داد تا تسلط کامل بر این ساز به وجود آید.

 

معمولا در کلاسها ،  تدریس خصوصی  توسط  استاد سازدهنی  به کمک نت و یا بصورت گوشی انجام میشود که ما به هنرجویان عزیز روش نت را پیشنهاد می کنیم  چرا که قویتر و ماندگارتر می باشد.سازدهنی را میتوان در کنار سازهای دیگری مانند گیتار نیز فرا گرفت و نواختن هر دو با هم جز صداهای زیبا و ماندگار در حوزه موسیقی می باشد.