آکاردئون در دسته سازهای بادی قرار می گیرد.یک نوع ساز بادی است که نوازنده آن را بین دو دستش گرفته و صدا دهی آن از طریق مجاری هوایی و باز و بسته شدنشان توسط نوازنده صورت می گیرد.در یک سمت آن، صفحه کلیدی قرار دارد که وظیفه کنترل ورود هوا به مجاری را بر عهده دارد و در طرف دیگر آن صفحه کلیدی است که کلاویه های مخصوصی دارد و دقیقا شبیه صفحه کلید پیانو است.
وقتی دو طرف آکاردئون، با دو دست باز شده و ازهم دور می شوند هوا وارد شده و وقتی به هم نزدیک می شوند هوا با فشار از آن خارج می شود و به این ترتیب صدادهی آن انجام می شود.
اختراع ساز آکاردئون به قرن 19 برمی گردد که توسط یک استاد آکاردئون شخصی اتریشی بنام سیریل دمیان درسال 1829 ساخته و ثبت شد و در موسیقی محلی و فیلمهای اروپایی،آمریکا و روسیه مورد استفاده قرار میگرفت.
جالب است بدانید نام قدیم آکاردئون، هارمونیکا بوده که یک اسم یونانی و به معنای هارمونی موسیقی می باشد.
با گذشت زمان تغییرات بسیاری بر روی این ساز صورت گرفت تا به شکل آکاردئون امروزی درآید که از آن جمله میتوان به توسعه سیستم کیبورد و عملکرد سوئیچ کردن بر صداهای مختلف در هنگام اجرای آن اشاره کرد.
آکاردئون را میتوان کلا به 2 دسته تقسیم کرد: تک کنشی و دو کنشی
آکاردئونهای تک کنشی بیشتر در اتریش و سوئیس استفاده می شوند.این نوع آکاردئون با اضافه کردن یک ردیف دوم از دکمه های سه گانه توسعه پیدا کرد.
آکاردئونهای دو کنشی مانند آکاردئون پیانویی، برای دست راست هم یک صفحه کلید مانند پیانو دارد و زبانه های هر دو قسمت برای نتهای مشابه تنظیم شده اند.
انواع و اقسام آکاردئون :
آکاردئون با توجه به گسترش روزافزون و موارد استفاده، در کشورهای مختلفی رونق دارد و با توجه به تغییراتی که در شکل و ساختار آن ایجاد شده اقسام مختلفی پیدا کرده است که به برخی از آنها اشاره میکنیم.
آکاردئون "بایان" که بیشتر در کشورهای آمریکای جنوبی مانند آرژانتین و در کنسرتهای تانگو کاربرد دارد.
"رینلاندر" از معروفترین مدلهای آکاردئون بایان است که در اواخر قرن بیستم به آمریکای جنوبی و آرژانتین وارد شد.
از دیگر مدلها میتوان به" چمنیتز" اشاره کرد که توسط لهستانی ها به آمریکا برده شد.
نوع دیگری از آکاردئون، "گارمون" است که کمی از آکاردئون کوچکتر بوده و بیشتردرموسیقی روسیه،گرجستان،قفقاز و آذربایجان استفاده میشود.گارمون در ایران در موسیقی ترکی و آذربایجانی رونق دارد.
نوع دیگری از آکاردئون که در سال 1840 توسط هاینریش باند آلمانی ساخته شد" باندونین" نام دارد که هم تک کنشی و هم دو کنشی بوده که به همراه آکاردئون پیانویی در ارکسترهای آمریکای جنوبی و آرژانتین بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
شیوه های تدریس آکاردئون:
کلاسهای
تدریس آکاردئون معمولا بصورت هفته ای یک یا دو جلسه در منزل هنرجو به شکل تدریس خصوصی و یا در آموزشگاه موسیقی انجام میشود و هنرجو بعد از طی یک دوره حدودا یک ساله میتواند تسلط خوب و قابل قبولی روی نوازندگی این ساز پیدا کند، البته به شرط آنکه
کلاس موسیقی بصورت مستمر و منظم انجام شده و هنرجو تمرینات خود را با نظم و پشتکار انجام دهد.