برخی از افسانه‌های رایج در مورد موسیقی و سازها:
این خرافات در آموزش موسیقی نیز جریان داشت برخی گمان می‌کردند که فواصل ترایتون باعث نفوذ شیطان در ذهن افراد می‌شود و به همین دلیل کلیسا مقررات بسیار سختگیرانه‌ای برای آهنگسازی وضع کرده بود و آهنگسازان موظف به اجرای آن بودند.
«گونو» بر این باور بود که خدا در تونالیته دوماژور است. برخی از نظریه پردازان موسیقی بر این باور بودند که گام‌ها و تونالیته‌های دیزدار شخصیتی درخشان و گام‌ها و تونالیته‌های بمل دار شخصیتی تیره دارند، که این تیرگی با افزایش بمل‌ها بیشتر می‌شود.
امروزه می‌دانیم که درخشان یا تیره بودن یک اثر می‌تواند به عوامل زیادی مانند نوع سازبندی یا ارکستراسیون، مینور یا ماژور بودن، آکوردهای به کار رفته در قطعه و شیوه تنظیم برای ارکستر بستگی داشته باشد، ضمن اینکه وقتی شما آهنگی را در تونالیته فا دیز ماژور می‌نوازید در واقع آن را در سل بمل ماژور نیز نواخته‌اید بنابراین امکان ندارد که یک قطعه همزمان هم تیره باشد و هم روشن.
افلاطون معتقد بود فواصل به کار رفته در کلاس موسیقی می‌توانند کانون خدا و هم کانون شیطان باشند. بسیاری از این روایات صرفاً اوهام و خرافات نبود و تنها یک برداشت شخصی محسوب می‌شد. بسیاری از کلیساهای قبل از دوران لوتری در آیین نامه خود حتی گام فواصل و سایر مشخصات موسیقی را برای آهنگساز می‌نوشتند و اجازه نمی‌دادند به جز آنها در کلیسا چیزی نواخته یا خوانده شود. مثلاً تا سال‌های سال کلیسا اجازه نمی‌داد که روی «مد لوکرین» که اتفاقاً از گام‌های رسمی و مکتوب کلیسا بود موسیقی ساخته شود.
«درک کوک» اعتقاد داشت سوم بزرگ در موسیقی نشان خوشبختی و سوم کوچک مخصوصاً در آکورد پایانی نشانه تیره روزی و بدبختی است.
در روایتی نه چندان مستند گفته می‌شود در یکی از کلیساهای دوران رنسانس در شهر ناپل ایتالیا کشیش اعظم به بیش از حد غمگین بودن قطعه اعتراض کرده و به آهنگساز آن توصیه کرده که می‌خواهد مردم هنگام خروج از کلیسا شاد پر انرژی و پر امید باشند. پس از آن رسم شد که آهنگسازان هرگاه قطعه‌ای را در تونالیته مینور می‌ساختند عمداً آکورد آخر آن را تبدیل به ماژور می‌کردند که بعدها در فرانسه به «تریاد پیکاردی» یا «کادانس پیکاردی» معروف شد.
برخی از آهنگسازان و نوازندگان دوران قدیم اعتقاد داشتند که ساز، یک موجود زنده است و حس دارد بنابراین هر ساز فقط یک تونالیته را دوست دارد و فقط در آن تونالیته که خانه و جایگاه اوست درخشش دارد. نوازنده نباید ساز را مجبور کند تا در تونالیته دیگری صدا بدهد!! به همین دلیل،هنگام آموزش فلوت های چوبی، پس از ساخت باید ابتدا توسط یک نوازنده ماهر به صدا در می‌آمدند. گرچه ساز ساخته شده می‌توانست چندین تونالیته را بنوازد اما او تشخیص می‌داد که آن فلوت به طور ویژه کدام تونالیته را بهتر می‌نوازد.
دانیال ماسون در مورد کلاس پیانو در کتاب تعمیرکار پیانو اعتقاد دارد که سازها مانند برخی از حیوانات اهلی و خانگی نسبت به صاحبانشان حس دارند بنابراین نباید آنها را برای مدت طولانی تنها گذاشت!
در برخی از کشورهای شرقی هنوز هم موقع ساخت ساز نی دعا می‌خوانند و برخی بر این باورند که مهم است این نی از کدام زمین روییده باشد و روی کلاس نی تاثیر دارد.
یونانیان باستان عقاید عجیب و غریبی در مورد سازها دارند آنها اعتقاد داشتند قبل از اینکه نوازنده‌ای دست به ساز ببرد آپولون خدای موسیقی با آن نواخته است.
کشاورزان فرانسوی اعتقاد داشتند که نواختن نوعی از ساز هارپ و آموزش و کلاس فلوت در فواصل خاص باعث وفور محصولات کشاورزی می‌شود. همچنین تا سال‌های سال اعتقاد بر این بود که گاوهای هلندی با شنیدن نوعی موسیقی در یک مد خاص، پر شیر میشوند که بعدا این ادعا توسط انجمن دامپزشکی کشورهای هلند و انگلستان به چالش کشیده شد.
امروزه آکوردها و فواصلی بسیار بد صدا و دیسونانس در موسیقی به کار می‌رود که قبلاً به آن موسیقی شیطان گفته می‌شد چنانچه یک فاصله ترایتون یک تریاد و دوباره یک ترایتون بنوازید سخت‌ترین و زشت‌ترین آکورد دنیا را نواخته‌اید اما در کمال تعجب این فواصل هنوز در برخی از سبک‌ها مانند متال شنیده میشوند.
گاهی برخی از آهنگسازان مشهور به دلایل تکنیکی و سلیقه‌ای به تونالیته‌های خاصی علاقه داشتند: بتهوون عاشق تونالیته دومینور بود و آن را دراماتیک پر احساس و پر رمز و راز می‌دانست و قطعات بی‌نظیری را در این گام خلق کرد. یوهان سباستین باخ علاقه عجیبی به رماژور داشت و آن را شگفت انگیز توصیف می‌کرد.
افسانه‌های دیگری نیز در تاریخ موسیقی وجود دارد که همگی آنها ناشی از دید سطحی و خرافی مردم آن زمان بوده است.
در کشور خودمان نیز هنوز برخی بر این باورند که سازها در کلاس تار ، کلاس سه تار و کلاس تنبور حرمت دارند و سازهای عرفانی هستند و نباید هر آهنگی را با آنها نواخت. برخی از نوازندگان جهت آموزش تنبور در غرب کشور رموز نوازندگی خود را فقط به افرادی خاص می‌آموزند که به اصطلاح آنها محرم باشند.
مقالات مرتبط:
این مطلب را به اشتراک بگذارید
